Μια ανάσα από την Αθήνα, μόλις μισή ώρα με το αυτοκίνητο στην ευρύτερη περιοχή των Μεγάρων, ξεδιπλώνεται ένας σημαντικός υδροβιότοπος, περικυκλωμένος από βιομηχανικές και κάθε είδους άλλες εγκαταστάσεις. Όποιος ζει στην περιοχή τον ξέρει καλά. Όσοι διαβιούν στο κλεινόν άστυ, δεν γνωρίζουν για την ύπαρξή του. Γιατί έχουμε φτάσει στο σημείο να μην μπορούμε να διακρίνουμε τις φυσικές οάσεις της Αττικής και να ζούμε μαντρωμένοι στην πρωτεύουσα, μη έχοντας καμιά επικοινωνία με το περιβάλλον. Στα Μέγαρα, λοιπόν, υπάρχει ένας τόπος που ακόμη αντέχει στις βιομηχανικές πιέσεις. Μια περιοχή που παλεύει να επιβιώσει και να σωθεί. Θα επιδείξει άραγε το επίσημο κράτος μια ακόμη επιδεικτικά αδιάφορη συμπεριφορά και στάση για την διάσωσή του; Θα καταστρατηγηθούν για μια ακόμη φορά Οδηγίες και κανόνες της Ε.Ε. που επιβάλλεται να ενσωματωθούν στην ελληνική νομοθεσία και στην πράξη να εφαρμοστούν;
Μήπως, επιτέλους, η επίσημη Πολιτεία θα έπρεπε να παρέμβει για την διάσωση ενός σημαντικού υδροβιότοπου που βρίσκεται τόσο κοντά στην Αθήνα; Θα πρυτανεύσει, λέτε, για άλλη μια φορά η «κλασική» αδιαφορία απέναντι στο περιβάλλον;
Η λιμνοθάλασσα της Αγίας Τριάδας Μεγάρων (που αποκαλείται από τους ντόπιους και ως «Βουρκάρι») είναι ένας αβαθής όρμος που βρίσκεται στη νότια ακτή του Δήμου Μεγάρων, μεταξύ Νέας Περάμου και Πάχης. Αποτελεί έναν υγρότοπο ιδιαίτερης οικολογικής αξίας και μοναδικό μεταναστευτικό σταθμό πτηνών στη Δυτική Αττική.
Χαρακτηριστικό σημείο αναφοράς του όρμου (το βάθος του οποίου δεν ξεπερνά το 1 μέτρο), αποτελεί η δημιουργία παράκτιου έλους μεγάλης έκτασης στο δυτικό τμήμα του κόλπου. Ο όρμος και το παράκτιο έλος (το οποίο καλείται «Αλμύρες») αποτελούν ένα σημαντικό οικοσύστημα που εμφανίζει εκπληκτική ορνιθοπανίδα.
Ο όρμος αποτελεί επίσης φυσικό ιχθυοτροφείο και στο βορειοανατολικό άκρο του (στην είσοδο του κόλπου) φιλοξενούνται δύο μονάδες οστρακοκαλλιέργειας.
Σπάνιοι είδη πουλιών
Στο «Βουρκάρι» παρατηρούνται, εκτός των άλλων, 104 είδη πουλιών, με ιδιαίτερα σημαντική την ολόχρονη παρουσία ερωδιών του είδους Egretta garzetta (Λευκοτσικνιάς), οι οποίοι δεν φιλοξενούνται σε καμία άλλη περιοχή της ευρύτερης Αττικής και είναι ένα από τα τουλάχιστον είκοσι προστατευόμενα (βάση οικείων Κοινοτικών Οδηγιών) είδη πτηνών που καταγράφονται στον υγρότοπο αυτό, μαζί με πολλά άλλα. Οι φωτογραφίες που πλαισιώνουν το αφιέρωμα, αποδεικνύουν του λόγου το αληθές. Μπορούμε να δούμε εκεί από αγριόπαπιες μέχρι ερωδιούς και άλλα σπάνια είδη πουλιών.
Για την διάσωση του Βουρκαρίου σημαντική είναι η προσπάθεια που καταβάλλει ο Συντονιστικός Φορέας των Συλλόγων για την προστασία της περιοχής του υγρότοπου «Βουρκάρι» Μεγάρων. Όπως μας ενημερώνουν, το σπουδαίο και συνάμα ευπαθές οικοσύστημα του «Βουρκαρίου» δεν έχει υπαχθεί μέχρι σήμερα σε κανένα νομικό καθεστώς προστασίας (μολονότι πληροί όλες τις εκ του νόμου προϋποθέσεις για την υπαγωγή του σε αυτό), ενώ δεν έχει ληφθεί κανένα μέτρο για την προστασία και διάσωσή του. Παρά το γεγονός ότι μιλάμε για ένα πλούσιο οικοσύστημα, φαίνεται ότι οι ιθύνοντες του ΥΠΕΧΩΔΕ αλλά και της Διεύθυνσης Φυσικού περιβάλλοντος του υπουργείου Γεωργίας δεν έχουν συμπεριλάβει και εντάξει τον εν λόγω υδροβιότοπο σε προστατευόμενη περιοχή ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους. Θα μου πείτε βέβαια, εδώ υποβαθμίζονται και καταπατούνται άλλες σημαντικές περιοχές που υπάγονται θεωρητικά σε καθεστώς προστασίας, για τις άλλες θα νοιαστούν; Αυτό είναι όμως μια άλλη συζήτηση. Η διάσωση του Βουρκαρίου αποτελεί μέλημα του συντονιστικού φορέα συλλόγων για την προστασία του. Η κινητοποίηση είναι ήδη μεγάλη.
Μελέτες - αυτοψίες
Όπως διαβάζουμε, από τα στοιχεία της μελέτης του Πανεπιστημίου Αιγαίου/Ιουνίου - 2004, την οποία επιβεβαιώνουν οι από κοινού αυτοψίες της WWF και της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρίας (ΕΟΕ)/Νοεμβρίου - 2006, τις προτάσεις της Μελέτης Ολοκληρωμένης Διαχείρισης της παράκτιας ζώνης του Δυτικού Σαρωνικού/Ιανουαρίου - 2003 – Μαρτίου – 2004 (που εκπονήθηκε από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας για λογαριασμό του ΥΠΕΧΩΔΕ), τα συμπεράσματα της μελέτης του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛ.Κ.Ε.Θ.Ε.)/Δεκεμβρίου - 2006 (που εκπονήθηκε έπειτα από εντολή του «Συνηγόρου του Πολίτη»), τη Γνωμοδότηση του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος & Βιωσιμότητας/Ιανουάριος 2008 και το πρόσφατο Πόρισμα της Ανεξάρτητης Αρχής του «Συνηγόρου του Πολίτη»/Αυγούστου - 2008, καταδεικνύεται ότι ο εν λόγω υγρότοπος πληροί όλα τα υγροτοπικά χαρακτηριστικά που επιβάλλουν (σύμφωνα με την Ελληνική αλλά και την Κοινοτική νομοθεσία για την προστασία του περιβάλλοντος) την άμεση ένταξή του σε νομικό καθεστώς προστασίας.
Οι προσπάθειες και οι κινητοποιήσεις των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής των Μεγάρων, φαίνεται πως μέχρι στιγμής δεν έχουν ευαισθητοποιήσει τους αρμόδιους της επίσημης Πολιτείας. Η εφημερίδα «ΣΚΡΙΠ» αισθάνεται την ανάγκη να δημοσιεύσει τις περιπτώσεις εκείνες που διαπιστώνεται σημαντική υποβάθμιση του φυσικού πλούτου αλλά κι όλες εκείνες που αφορούν επικείμενη φυσική καταστροφή. Ο υγρότοπος του Βουρκαρίου είναι ένας ακόμη υγρότοπος που τυγχάνει της αδιαφορίας που επιδεικνύει το επίσημο κράτος για το φυσικό περιβάλλον. Ένα κράτος που ναι μεν αποδέχεται στην θεωρία προγράμματα και συνθήκες φυσικής προστασίας όπως Νatura, Ramsar, Life κλπ., στην πράξη όμως δείχνει να μην σέβεται τίποτε και το κάθε θέμα που αφορά την φυσική προστασία μετατίθεται «λόγω συναρμοδιότητας» όπως κάποτε μου είχαν δηλώσει χαρακτηριστικά, από την μία υπηρεσία στην άλλη. Κοινώς, το ένα υπουργείο ρίχνει τις ευθύνες στο άλλο. Από τις φωτογραφίες που δημοσιεύουμε από τον υδροβιότοπο του Βουρκαρίου μεταξύ της Πάχης και της Νέας Περάμου Μεγάρων διαφαίνεται η αξία και αναδεικνύεται το πλούσιο του οικοσύστημα.
Οι συντονιστικός φορέας συλλόγων, για την προστασία του εν λόγω υγρότοπου, αναφέρει ότι σε πρόσφατο Πόρισμά του ο «Συνήγορος του Πολίτη» καλούσε την Τοπική Αυτοδιοίκηση των Μεγάρων να σταματήσει κάθε είδους νέες αδειοδοτήσεις για βιοτεχνική ή βιομηχανική χρήση στην οικολογικά ευαίσθητη περιοχή του Βουρκαρίου και να λάβει άμεσα τα ενδεδειγμένα μέτρα για την προστασία του υγρότοπου.
Όμως μέχρι σήμερα, μας πληροφορούν, δεν υπάρχει καμία θετική ανταπόκριση ούτε από τη Νομαρχία ούτε από το Δήμο Μεγάρων.
Το Υπουργείο Ανάπτυξης, επίσης, όπως μας αναφέρουν, χορήγησε (στις 24.04.2008) στην ΕΛ.ΠΕ. ΑΕ άδεια ηλεκτροπαραγωγής συνδυασμένου κύκλου (με τη χρήση φυσικού αερίου και όχι μόνο), ισχύος 390MWe, στη θέση Πέραμα Μεγάρων, δηλαδή δίπλα ακριβώς στη μια πλευρά του υγρότοπου.
Και αυτό, επισημαίνουν οι σύλλογοι, παρά τις έγγραφες δεσμεύσεις από το 2006 του τότε υπουργού Ανάπτυξης και σημερινού Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων κυρίου Σιούφα προς το Δήμο Μεγάρων ότι δεν θα γίνει ηλεκτροπαραγωγική μονάδα στα Μέγαρα.
Αξίζει να σημειώσουμε, τέλος, ότι από το περασμένο καλοκαίρι έχει υποβληθεί και καταγγελία στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή από τον εν λόγω συντονιστικό φορέα των συλλόγων προστασίας του Βουρκαρίου, με μόνο σκοπό την προστασία και διάσωσή του, ενώ παράλληλα κατατέθηκε και προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας με σκοπό την αποτροπή της εγκατάστασης της προαναφερθείσας βιομηχανικής μονάδας ηλεκτροπαραγωγής.
Θα σωθεί ή όχι ο υγρότοπος του Βουρκαρίου στα Μέγαρα; Είναι θέμα τοπικών αρχών και Πολιτείας. Εμείς απλά δημοσιοποιούμε το θέμα γιατί μας κάνει εντύπωση πώς τόσο κοντά στην Αθήνα, με τα τόσα περιβαλλοντικά προβλήματα και ακόμη οι αρμόδιοι δεν έχουν ευαισθητοποιηθεί. Προπάντων όμως αυτό που προέχει είναι η ενημέρωση και πληροφόρηση του πολίτη για το περιβάλλον που ζει και που τόσο συστηματικά κακοποιούν και στην θεωρία μόνο αποκαθιστούν. Με την ελπίδα να αλλάξει κάποια στιγμή η νοοτροπία και να μην ξαναχρειαστούν κι άλλες «βουβές» διαμαρτυρίες για την συνεχιζόμενη υποβάθμιση του περιβάλλοντος.
δείτε το και στο http://www.skrip.gr/ArticleDetails.aspx?id=1552
