Θέσεις ΒΙΟΖΩ για τις ΑΠΕ και τον ΚΕΝΑΚ
Αυτόνομες Ενεργειακά Εγκαταστάσεις και Κτίρια
Συμφέρει το Περιβάλλον, την Εθνική Οικονομία και τους Πολίτες-καταναλωτές
Δεν συμφέρει αυτούς, που κερδοσκοπούν από την μαζική παραγωγή ενέργειας
Η δημιουργία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) είναι μία κατ’ αρχήν θετική ενέργεια. Ως επίσης και η προώθηση νομοθετημάτων υπέρ των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας όπως ο Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης των Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ).
Η εγκατάσταση μαζικής παραγωγής ενέργειας σε δημόσια δασική έκταση (σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις) με γραμμές μέσης τάσης μέχρι τον υποσταθμό, υποσταθμός, γραμμές υψηλής τάσης με πυλώνες (συνήθως) για τη σύνδεση με το σύστημα. Με εσωτερική οδοποιία και δρόμους πρόσβασης στις εγκαταστάσεις εύρους έως και 15 μέτρων, σε δάση ή σε κορυφές πάνω από δάση θα καταστρέψουν δασικά οικοσυστήματα, που συνήθως επιβιώνουν οριακά, με πιθανά αποτελέσματα την διάβρωση των εδαφών, την υποβάθμιση και καταστροφή βιοτόπων, τη σοβαρή μείωση της βιοποικιλότητας και την πρόκληση πυρκαγιών.
Σύμφωνα με το άρθρο 8 του προτεινόμενου σχεδίου νόμου, επιτρέπεται η εγκατάσταση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) σε περιοχές προστασίας της φύσης, εθνικά πάρκα, προστατευόμενους φυσικούς σχηματισμούς, προστατευόμενα τοπία και στοιχεία του τοπίου και περιοχές οικοανάπτυξης. Στο νομοσχέδιο προβλέπεται η εγκατάσταση ΑΠΕ, ακόμη και σε περιοχές απόλυτης προστασίας της φύσης «ΦΥΣΗ 2000», εφόσον εκπονηθεί «ειδική περιβαλλοντική μελέτη, που θα αποδεικνύει ότι δεν επέρχεται μη αντιστρεπτή επίπτωση στο προστατευτέο αντικείμενο».
Κάθε πρόταση, που επιχειρεί να αποδυναμώσει υφιστάμενους περιορισμούς για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, μας βρίσκει κάθετα αντίθετους.
Είναι σημαντική ουτοπία η προστασία του κλίματος να ταυτίζεται με την παραγωγή μαζικά ηλεκτρικής ενέργειας με ΑΠΕ. Η δε υποτιθέμενη αποκατάσταση τοπίου μετά την εγκατάσταση του εξοπλισμού, με τη σημερινή εμπειρία, είναι όνειρο θερινής νυκτός.
Όλα τα παραπάνω θα έχουν αντίθετες επιπτώσεις, δηλαδή την μείωση της παραγωγής οξυγόνου από την ανακύκλωση του διοξειδίου του άνθρακα και στην ελάχιστη αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Η μαζική παραγωγή ενέργειας δεν είναι βιώσιμη λύση
Οι Ανανεώσιμες Μορφές Ενέργειας (ΑΠΕ) είναι ήπιες και γι’ αυτό χρειάζονται εκτάσεις, οι οποίες υπάρχουν και είναι οι στέγες των σπιτιών, των πολυκατοικιών και των παραγωγικών εγκαταστάσεων. Δεν είναι τα δάση και οι κορυφογραμμές.
Η ιδιοπαραγωγή ενέργειας από πολίτες, παραγωγικές εγκαταστάσεις και οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης αγνοείται, ενώ θα έπρεπε να είναι η πρωταγωνίστρια.
Η ιδιοπαραγωγή δεν έχει γραμμές μέσης τάσης μέχρι τον υποσταθμό, υποσταθμούς και γραμμές υψηλής τάσης με πυλώνες. Έχει πολύ μικρά πάρκα παραγωγής ενέργειας σε σημεία κοντά στις εγκαταστάσεις της και δεν κόβει δένδρα, δεν καταστρέφει δασικά ή άλλα οικοσυστήματα.Δημιουργεί δε και άλλο καταναλωτικό πρότυπο από την βουλιμική υπερκατανάλωση και σπατάλη της ενέργειας, που επικρατεί σήμερα.
Η ισοπέδωση των μέτρων περιβαλλοντικής προστασίας, του περιφερειακού και τοπικού χωροταξικού σχεδιασμού και η αγνόηση της ιδιοπαραγωγής, βρίσκει αντιμέτωπη την τοπική κοινωνία, την αφήνει στο περιθώριο αντί να οδηγήσει στην ενεργητική υποστήριξή της και στην ενσωμάτωσή της στους τοπικούς και περιφερειακούς σχεδιασμούς. Η από τα πάνω επιβολή των ΑΠΕ δεν είναι αποδεκτή. Η τοπική κοινωνία δεν μπορεί να είναι θεατής, ούτε απλός αποδέκτης των κεντρικών επιλογών.
Οι τοπικές κοινωνίες γνωρίζουν τα προβλήματα της Μεγαλόπολης και της Πτολεμαΐδας και τα απορρίπτουν συλλήβδην.
Το μοντέλο μία περιοχή να «καίγεται» για να «φωτιστούν» οι υπόλοιποι, δεν είναι βιώσιμο!
Θεωρούμε αναγκαία:
Την ενσωμάτωση ΑΠΕ και βιοκλιματικών στοιχείων στα υφιστάμενα κτίρια και εγκαταστάσεις. Ενίσχυση της ιδιοπαραγωγής ενέργειας με ΑΠΕ με την παράλληλη εγκατάσταση συστημάτων εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια, στις παραγωγικές εγκαταστάσεις και στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης.
Την δημιουργία κτιρίων και παραγωγικών εγκαταστάσεων με πλήρη ενεργειακή αυτονομία με ΑΠΕ.
Την υποχρεωτική παραγωγή ενέργειας στα υφιστάμενα και νέα δημόσια κτίρια μέσα στην τετραετία 2010-13.
Την υποχρεωτική κάλυψη των ενεργειακών αναγκών όλων των νέων κτιρίων με ιδιοπαραγωγή και συμπληρωματικά με αποκεντρωμένα συστήματα παροχής ενέργειας από ΑΠΕ από το 2014.
Την ενίσχυση του νομοθετικού οπλοστασίου για την προστασία του περιβάλλοντος, των δασών και των περιοχών «ΦΥΣΗ 2000», με την κύρωση της ευρωπαϊκής σύμβασης για το τοπίο και την ολοκλήρωση του δασολογίου. Καμία ανθρωπογενής επιχειρησιακή δραστηριότητα στις περιοχές «ΦΥΣΗ 2000» είτε σε εκτάσεις, που έχουν χαρακτηριστεί δάση και αναδασωτέες εκτάσεις.
Την ρητή αναφορά ότι η χωροθέτηση των αιολικών εγκαταστάσεων είτε των φωτοβολταϊκών σταθμών, δεν θα πρέπει να γίνεται σε βάρος της δενδρώδους βλάστησης. Καθώς και στη ρητή αναφορά για αποφυγή κατάληψης κοίτης ρέματος.
Την ενθάρρυνση του περιφερειακού σχεδιασμού με παροχή γενναίων κινήτρων στην τοπική αυτοδιοίκηση, καθώς και των τοπικών χωροταξικών σχεδιασμών και τον καθορισμό χρήσεων γης, με τα οποία πρέπει να συμβαδίσουν και να συμβιώσουν οι όποιες προσπάθειες ανάπτυξης των ΑΠΕ.
Στην διαδικασία χωροθέτησης θα πρέπει να προβλεφθεί η πλήρης ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας και η δυνατότητα συμμετοχής και των τοπικών φορέων ή πρωτοβουλιών πολιτών, που έχουν εμπλακεί ή έχουν ενδιαφέρον για την υλοποίηση αυτής της προσπάθειας.
Η διαφύλαξη των οικοσυστημάτων και των φυσικών πόρων πρέπει να τεθεί σαν το βασικότερο μέσο για την προστασία του κλίματος και απαράβατος κανόνας για τη χωροθέτηση εγκαταστάσεων ΑΠΕ. Σε διαφορετική περίπτωση, οι συνέπειες για το περιβάλλον, τις τοπικές κοινωνίες και την οικονομία θα είναι ανυπολόγιστες και ο στόχος για την «αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής» θα λειτουργήσει ως ευφημισμός για την προώθηση της κερδοσκοπίας και την επιδείνωση των περιβαλλοντικών και κλιματικών προβλημάτων.
Η καθαρότερη ενέργεια είναι αυτή που δεν καταναλώνεται!
Στην κατανάλωση ενέργειας στη χώρα μας συμμετέχουν σε μεγάλο βαθμό τα κτίρια. Η εφαρμογή λοιπόν του ΚΕΝΑΚ θα βοηθήσει την προσπάθεια περιορισμού της ενεργειακής σπατάλης ως το πρώτο απαραίτητο βήμα.
Όμως στον προτεινόμενο ΚΕΝΑΚ οι ενεργειακοί συντελεστές εξακολουθούν να απέχουν σημαντικά από τα επίπεδα των σημερινών αποφάσεων ακόμα και της ΕΕ, ότι κάθε νέο ή ανακαινιζόμενο κτίριο θα πρέπει να είναι μηδενικών ή «σχεδόν μηδενικών» (nearly zero) εκπομπών.
Ζητούμε λοιπόν στον ΚΕΝΑΚ, οι ενεργειακοί συντελεστές να είναι μηδενικών ή «σχεδόν μηδενικών» εκπομπών για όλα τα νέα ή ανακαινιζόμενα κτίρια από την εφαρμογή του. Για τα υπάρχοντα κτίρια, την υποχρέωση να αναβαθμιστούν ενεργειακά και να προσαρμοστούν στα επόμενα 10 χρόνια.
Για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων, όμως υπάρχει κι ένα δεύτερο απαραίτητο βήμα που είναι τα οικονομικά κίνητρα προς τους πολίτες ώστε να μπορούν να προχωρήσουν σε παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης των κτιριακών εγκαταστάσεών τους.
Θεωρώντας την οικονομική κατάσταση της χώρας μας και ένα άλλο καταναλωτικό πρότυπο, προτείνουμε τα παρακάτω:
Επειδή η φορολογική απαλλαγή, που προτείνεται από τις εταιρείες και τους παγκόσμιους οικολογικούς φορείς, δεν αφορά την συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών της χώρας μας. Επειδή η οικονομική κρίση έχει φουντώσει και χρειαζόμαστε νέες θέσεις εργασίας. Και επειδή το δημόσιο έχει και κοινωνικό χαρακτήρα, προτείνουμε:
- Την δημιουργία βιομηχανίας ΑΠΕ. Η αναβάθμισή της δημοσίου συμφέροντος ΛΑΡΚΟ και σε βιομηχανία ΑΠΕ, με αξιοποίηση όλου του ορυκτού, που περιέχει πυρίτιο, αλουμίνιο, σίδηρο, τα οποία σήμερα πετιούνται στην θάλασσα και ρυπαίνουν αφάνταστα το περιβάλλον, είναι μια πρωτοπόρα σκέψη που υιοθετούμε. Τεχνογνωσία υπάρχει άφθονη.
- Την εφαρμογή του καθεστώτος των φαρμάκων στα ενισχυόμενα προϊόντα ΑΠΕ, ώστε να μειωθεί το κόστος αγοράς τους για τους καταναλωτές. Σήμερα οι τιμές αυτών των αγαθών είναι μονοπωλιακά υψηλές. Δημιουργία καταλόγου ενισχυόμενων προϊόντων ΑΠΕ με μηδενικό ΦΠΑ.
Θεωρούμε ότι οι δημόσιες επιδοτήσεις σε επενδύσεις ΑΠΕ, θα οδηγήσουν στο φαινόμενο να χρηματοδοτούνται οι κερδοσκόποι σε βάρος της εθνικής οικονομίας, όπως έγινε με τα κλιματιστικά. Ενώ η δημιουργία και η χρηματοδότηση ελληνικών βιοτεχνιών και της ΛΑΡΚΟ, θα οδηγήσει σε αύξηση των θέσεων εργασίας και σε όφελος της οικονομίας της χώρας μας.
Κλείνοντας, να τονίσουμε, για μια ακόμη, φορά ότι η
Ένας κύριος κρίκος στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι η αλλαγή του καταναλωτικού προτύπου
Αθήνα, 30 Ιανουαρίου 2010
Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΒΙΟΖΩ
