Οι μεταλλαγμένοι οργανισμοί (ή αλλιώς “γενετικά τροποποιημένοι” οργανισμοί) αποτελούν τεχνητές μορφές ζωής που κατασκευάζονται στα εργαστήρια με τη βοήθεια της γενετικής μηχανικής. Η διαδικασία κατασκευής τους περιλαμβάνει την εξαγωγή επιλεγμένων γονιδίων από ένα οργανισμό (όπως π.χ. τα ζώα), και την τεχνητή εισαγωγή τους σε άλλους εντελώς διαφορετικούς οργανισμούς (όπως π.χ. τα καλλιεργούμενα φυτά). Οι νέοι αυτοί οργανισμοί που προκύπτουν, αποκτούν κάποια ειδικά χαρακτηριστικά, όπως π.χ. αντοχή, ανθεκτικότητα στα ζιζανιοκτόνα κ.α.
Οι μεταλλαγμένοι οργανισμοί καταργούν τους φυσικούς φραγμούς που έχουν δημιουργηθεί μεταξύ των ειδών μέσα από εξελικτικές διαδικασίες εκατομμυρίων χρόνων. Μπορεί δηλαδή η διασταύρωση ενός ψαριού με μια φράουλα να είναι αδύνατη στη φύση, «επιτυγχάνεται» όμως μέσα στο εργαστήριο. Η γενετική μηχανική έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί γονίδια ζώων, φυτών, ακόμα και ανθρώπων!
Στην παγκόσμια αγορά κυκλοφορούν τέσσερα μεταλλαγμένα προϊόντα, η σόγια, το καλαμπόκι, το βαμβάκι και η ελαιοκράμβη. Η σόγια και το καλαμπόκι αποτελούν δύο από τις σημαντικές πρώτες ύλες στη βιομηχανία τροφίμων. Περισσότερο από το 60% των τροφίμων περιέχει παράγωγα σόγιας, όπως αλεύρι, λεκιθίνη, φυτικά έλαια κ.α. ή παράγωγα καλαμποκιού, όπως άμυλο, γλυκόζη, φρουκτόζη, κ.α. Επομένως τρόφιμα όπως μπισκότα, σάντουιτς, σοκολάτες ή παιδικές τροφές μπορεί να περιέχουν μεταλλαγμένη σόγια ή καλαμπόκι. Η σόγια αποτελεί επίσης βασικό συστατικό της διατροφής των ζώων και των ψαριών εκτροφής.
Οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι από την απελευθέρωση των μεταλλαγμένων οργανισμών είναι ανυπολόγιστοι και μη αναστρέψιμοι. Οι κίνδυνοι για την υγεία των ανθρώπων και των ζώων είναι άγνωστοι, ενώ η απειλή για τη βιοποικιλότητα, την οικολογική ισορροπία και τη διατροφική ασφάλεια είναι άμεση. Μέχρι σήμερα υπάρχουν ελάχιστες ανεξάρτητες επιστημονικές μελέτες που αποδεικνύουν την ασφάλεια των μεταλλαγμένων καλλιεργειών, εκ των οποίων οι μισές έχουν πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με τις ίδιες τις εταιρείες βιοτεχνολογίας που προωθούν τα μεταλλαγμένα!
Επιπρόσθετα, ενώ σύμφωνα με την πρόσφατη Ευρωπαϊκή νομοθεσία για τη Σήμανση και την Ιχνηλασιμότητα των μεταλλαγμένων τροφίμων και ζωοτροφών, καθίσταται υποχρεωτική η σήμανση τους (πρέπει δηλ. να αναγράφεται στις ετικέτες των τυποποιημένων τροφίμων ότι ”το προϊόν αυτό περιέχει, ή προέρχεται, ή παράγεται από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς”), αντιθέτως δεν είναι υποχρεωτική η σήμανση των προϊόντων ζωικής προέλευσης. Αυτό πρακτικά σημαίνει, ότι ο καταναλωτής όταν αγοράζει κρέας, κοτόπουλο, γάλα, τυρί, αβγά ή ψάρι δεν μπορεί να γνωρίζει αν τα εν λόγω τρόφιμα προέρχονται από ζώα που έχουν τραφεί με μεταλλαγμένους οργανισμούς.
Αυτό το κενό ενημέρωσης προσπαθεί να καλύψει η Greenpeace με τον «Οδηγό Καταναλωτών για τα μεταλλαγμένα», που κατατάσσει τις μεγαλύτερες ελληνικές εταιρείες παραγωγής ζωϊκών προϊόντων σε κατηγορίες, ανάλογα με τις γραπτές απαντήσεις και τα πιστοποιητικά που έχουν προσκομίσει για να αποδείξουν ότι παράγουν προϊόντα που προέρχονται από ”καθαρές” ζωοτροφές (δηλ. ζωοτροφές που δεν περιλαμβάνουν μεταλλαγμένους οργανισμούς), και τα οποία βέβαια διασταυρώνονται και επιβεβαιώνονται από δειγματοληπτικές αναλύσεις και ελέγχους.
Ο «Οδηγός για τα μεταλλαγμένα» (ο οποίος ενημερώνεται κάθε φορά που υπάρχει αλλαγή στάσης κάποιας εταιρίας τροφίμων), αποτελεί ένα εργαλείο για τον κάθε ενεργό πολίτη που θέλει να διεκδικήσει το δικαίωμα στην ενημέρωση και την επιλογή, και περιλαμβάνει, εκτός των άλλων, και μερικά απλά βήματα που μπορούμε να εφαρμόσουμε όλοι μας ως καταναλωτές για να πιέσουμε τις βιομηχανίες, τους εισαγωγείς και την Πολιτεία για παροχή «καθαρής» τροφής.
Δείτε τον «Οδηγό Καταναλωτών για τα μεταλλαγμένα» από την Greenpeace στο: http://www.greenpeace.org/raw/
